Dat de Slachthuiswijk er over enkele jaren helemaal anders zal uitzien dan vandaag, is een understatement. De komende jaren krijgt de buurt rond de Slachthuissite er bijna 40.000 m² groene publieke ruimte bij. Dat staat zo in het voorontwerp voor de eerste twee fases van de heraanleg van de publieke ruimte. Dat voorontwerp heeft de stad zopas goedgekeurd.
Het definitieve ontwerp voor de eerste aanlegfase zal er pas begin 2022 zijn, maar uit het voorontwerp blijkt al welke de belangrijke pijlers in de heraanleg worden. Stad Antwerpen wil het projectgebied Slachthuissite – Noordschippersdok – Lobroekdok herontwikkelen tot een gemengd en kwalitatief gebied met bestemming wonen, diensten, recreatie en bedrijvigheid.
“Het is onze bedoeling om deze wijk de groene en open ruimte te geven die ze verdient”, legt Annick De Ridder, schepen voor Stadsontwikkeling, uit. “We willen hier een aangename en gezonde ontmoetingsplek creëren voor jong en oud en deze plek ontwikkelen tot een gemengd en kwalitatief gebied waar wonen, diensten, recreatie en bedrijvigheid voorop staan. We halen met andere woorden alles uit de kast om hier een nieuwe parel van Antwerpen-Noord aan te leggen!”
Eind 2017 werd al een masterplan voor de buurt goedgekeurd. In februari 2020 is een ontwerpteam aangesteld voor de publieke ruimte in het gebied. Die publieke ruimte omvat deels de bestaande publieke ruimte in de Slachthuiswijk en deels nieuwe publieke ruimte binnen de geplande herontwikkeling.
Groene verbinding tussen bestaande en nieuwe wijk
Het voorontwerp voor de eerste twee fases van de publieke ruimte is nu goedgekeurd: voor de buurt rond de Kalverwei en de slachthuishallen, de zone Noordschippersdok en het Kalverpad.
De publieke ruimte zal een groene verbinding vormen tussen de bestaande en de nieuwe wijk. Er wordt een kleine 40.000 m² groene publieke ruimte gecreëerd, met veel aandacht voor speel-, sport- en ontmoetingsruimtes. “Dat is voldoende om ook in de toekomst het streefcijfer van 4 m² groene publieke ruimte per inwoner te halen”, aldus De Ridder.
Slachthuis wordt een autoluwe stadswijk
De nieuwe wijk wordt autoluw. Er komt één doorlopende route die alle verschillende plekken met elkaar verbindt. De zogenaamde ‘Dam-route’ wordt een integraal toegankelijk netwerk van paden voor voetgangers en fietsers, met op verschillende plekken fietsstallingen en Velo-stations.
Nieuw in de ontsluiting van het autoverkeer zijn snelheidsbeperkende elementen in de Oude Kalverstraat en Lange Lobroekstraat. De autovrije zones van de wijk (het Hallenplein, de Hallentuin, de Kalverwei, het Kalverpad en de straten tussen de Slachthuislaan en het Kalverpad) zullen via een systeem met nummerplaatherkenning nog beperkt toegankelijk blijven voor verhuizingen, uitzonderlijke leveringen en werken.
De precieze uitwerking van de parkeerbalans wordt opgenomen in het definitieve ontwerp.
Lobroekplein als centrum van de buurt
Het Lobroekplein wordt als het ware de huiskamer van de wijk: er komt een intiem horecaplein met een warme uitstraling en gezellige terrassen onder de bomen. Op het groen omzoomde plein is plek voor een lokale markt, een buurtfeest, een rommelmarkt of muziekevenement op maat van de wijk. Er komen terrassen voor de bestaande en nieuwe horecazaken, een speelfontein, een sportveld en enkele speelaanleidingen omzoomd door bloemrijke lindes. Er komt een speelfontein en via een gelijkaardige inrichting en beplanting wordt het plein verbonden met de Kalverwei in het noordoosten.
De Kalverwei vormt een landschappelijk buurtpark met schaduwrijke plekken en een natuurlijke inrichting. De speel- en sportplekken worden gebundeld in het centrale deel van het park, zodat er voldoende vrij invulbare ruimte beschikbaar is voor alle vormen van ontmoeting. Het park wordt aan de zijde van de Slachthuislaan afgeschermd met een beplante heuvel met zitelementen, die in een volgende fase van het project kan leiden naar een brug over de Slachthuislaan richting de kade. De sport- en speelinfrastructuur en kunstobjecten in het park worden uitgewerkt in het definitieve ontwerp.
De straten van de Kalverweibuurt worden uitgewerkt als woonerven met meer groen langs de gebouwen en extra ontmoetings- en zitplekken. De bestaande platanen in deze woonerven worden aangevuld met bomen die de parkeervakken begrenzen.
Ook de grote entree van de Slachthuiswijk, de Oude Kalverstraat, krijgt een groene uitstraling. Langs de straat liggen fiets- en voetpaden die gescheiden worden van de rijbaan door een groene berm. In de straat wordt onder een dubbele bomenrij geparkeerd. Waar mogelijk komt een groene middenberm om het oversteken te vergemakkelijken.
Gezellige samenzijn op het Hallenplein en in de Hallentuin
Het Hallenplein wordt een open plein met een groen karakter, met ruimte voor spel en sport voor alle leeftijden. Centraal worden twee grotere grasvelden voorzien die naar behoefte een andere (tijdelijke) invulling kunnen krijgen, bijvoorbeeld een samentuin of sportplek. Bomen, gegroepeerd op drie plekken op het plein, geven de ruimte structuur en beschutting. Aan de ingang van de nieuwe campus van AP Hogeschool komt een trappenpartij die ruimte biedt voor informele ontmoetingen tussen studenten.
De Hallentuin wordt een verdiepte watertuin, die gevoed wordt door het regenwater van de daken van de slachthuishallen. Deze stadstuin staat vol met bijzondere planten waarover gewandeld kan worden. De route vormt een speelplek voor jonge kinderen met zitplekken voor ouders. De bestaande plataan vormt een centraal afspreekpunt.
Meer info?
Benieuwd naar het volledige voorontwerp van Sweco Belgium, Posad Maxwan en LOLA Landscape Architects? Neem een kijkje op de site van AG Vespa.
Binnenkort dialoogmarkt in de buurt
Sinds augustus 2020 loopt een uitgebreid participatietraject over de publieke ruimte, met online-bevragingen, activiteiten voor kinderen, wijkwandelingen met het ontwerpteam, focusgesprekken met jongeren, de lokale horeca en moeilijker bereikbare bewoners in de wijk, en een werkatelier. Alle info daarover is te vinden op www.slachthuiswijk.agvespa.be.
In de aanloop naar het definitieve ontwerp van de publieke ruimte wordt er dit najaar nog een dialoogmarkt georganiseerd in de wijk.